Γιατί η πρωτοβουλία του κράτους να ανοίξει λογαριασμό οικονομικής ενίσχυσης για τους πληγέντες, ακόμη και αν υπήρξε παρότρυνση από πολίτες, δεν θα έπρεπε να είχε συμβεί.
Η επικοινωνιακή διαχείριση της κυβέρνησης σε σχέση με την πρόσφατη καταστροφική πυρκαγιά, δυστυχώς, αποτυγχάνει παταγωδώς. Όχι μόνο δεν καταφέρνει να καθησυχάσει ή να ενημερώσει με διαφάνεια τους πολίτες, αλλά επιπλέον αποτυπώνει μια παρωχημένη νοοτροπία αποποίησης ευθυνών.
Και αν αφήσουμε κατά μέρος την καθαυτή διαχείριση της κρίσης –που είναι από μόνη της εξαιρετικά προβληματική–, ας σταθούμε μόνο σε μια συγκεκριμένη κίνηση, η οποία είναι επικοινωνιακά, ηθικά και πολιτικά εσφαλμένη: την πρωτοβουλία του κράτους να ανοίξει λογαριασμό οικονομικής ενίσχυσης για τους πληγέντες.
Ακόμη και αν υπήρξε σχετική παρότρυνση από πολίτες, τέτοιου είδους ενέργειες δεν αρμόζουν σε ένα οργανωμένο κράτος.
Η απόφαση αυτή δεν είναι απλώς κακόγουστη ή ατυχής. Είναι ένα κόκκινο πανί για μια κοινωνία ήδη εξοργισμένη από δεκάδες αιτίες: από τη χρόνια υποβάθμιση των δημόσιων υποδομών, την έλλειψη σχεδίου πρόληψης φυσικών καταστροφών, μέχρι τις επανειλημμένες περιπτώσεις διαφθοράς και κατασπατάλησης δημοσίου χρήματος.
Γιατί δεν έπρεπε το κράτος να ανοίξει λογαριασμό ενίσχυσης:
1. Αποποίηση ευθύνης
Η πρωτοβουλία αυτή στέλνει το ξεκάθαρο μήνυμα: «Δεν φέρουμε ευθύνη. Εσείς πληρώστε τα σπασμένα». Αντί να αναλάβει το κράτος τη δέουσα υποχρέωση να αποκαταστήσει ζημιές, να σταθεί δίπλα στους πολίτες και να επενδύσει στην πρόληψη, ζητά ξανά από τους ίδιους τους πληγέντες να σώσουν τον εαυτό τους – και όλους τους υπόλοιπους.
2. Έλλειψη εμπιστοσύνης
Ο κόσμος έχει χάσει πια κάθε εμπιστοσύνη – και προς το πολιτικό σύστημα, και προς το τραπεζικό. Υπάρχει μια βαθιά καχυποψία – και όχι αδικαιολόγητη – ότι τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν είτε θα «εξαφανιστούν», είτε θα χρησιμοποιηθούν με τρόπο αναποτελεσματικό ή ακόμα και ύποπτο.
3. Ενίσχυση του ίδιου συστήματος που σε ζημιώνει
Όταν οι ίδιες οι τράπεζες έχουν αποδεδειγμένα ζημιώσει τους πολίτες μέσα από καταχρηστικές χρεώσεις, τοκογλυφικές πρακτικές και ανύπαρκτο κοινωνικό ρόλο, η κίνηση να διοχετευθούν εκεί νέοι πόροι μέσω ενός λογαριασμού, φαντάζει σαν επιβράβευση της αυθαιρεσίας τους.
Οι πολίτες καλούνται για άλλη μια φορά να "βοηθήσουν", ενώ οι βασικοί υπεύθυνοι – το κράτος, οι τράπεζες, οι μηχανισμοί ελέγχου – παραμένουν στο απυρόβλητο.
4. Αντίφαση με το κυβερνητικό αφήγημα περί «ισχυρής οικονομίας»
Την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση προβάλλει συνεχώς το αφήγημα περί αναβάθμισης της κυπριακής οικονομίας, ότι «οι δείκτες ανεβαίνουν», και ότι «η χώρα αναπτύσσεται δυναμικά», το άνοιγμα λογαριασμού ενίσχυσης από το ίδιο το κράτος δίνει εντελώς αντίθετο συμβολισμό.
Αν τα οικονομικά της χώρας είναι όντως ισχυρά, γιατί δεν μπορεί το κράτος να καλύψει πλήρως τις ανάγκες των πληγέντων;
Αντίθετα, αυτό που εισπράττουμε ως πολίτες είναι η εικόνα ενός κράτους αδύναμου, αποδιοργανωμένου και εξαρτημένου από την «ελεημοσύνη» της κοινωνίας για να εκπληρώσει βασικά καθήκοντά του.
Κοινώς: ή τα οικονομικά πάνε καλά – και άρα δεν χρειάζεται να ζητάτε χρήματα από τον κόσμο – ή δεν πάνε καθόλου καλά, και απλώς μας κοροϊδεύετε.
5. Ηθικό και πολιτικό μήνυμα παραίτησης
Ένα κράτος που έχει χρεοκοπήσει θεσμικά και ηθικά, και που δεν έχει ανακτήσει τη στοιχειώδη ικανότητα διαχείρισης κρίσεων, ζητά ξανά από τους πολίτες να καλύψουν το κενό του.
Αυτό δεν είναι ούτε κοινωνική αλληλεγγύη ούτε συμμετοχή. Είναι απλή μετακύλιση ευθύνης από τους κυβερνώντες στους ήδη πληγέντες.
Συμπέρασμα:
Η επιλογή αυτή δεν δείχνει μόνο έλλειψη ευαισθησίας – δείχνει απουσία σχεδίου, πολιτικής βούλησης και υπευθυνότητας.
Έρχεται να επιβεβαιώσει την αίσθηση ότι το κράτος αντιμετωπίζει τους πολίτες όχι ως υποκείμενα δικαιωμάτων, αλλά ως πηγή χρηματοδότησης της δικής του ανεπάρκειας.
Και επιπλέον, αναδεικνύει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι οι εξαγγελίες περί «σταθερής ανάπτυξης» και «οικονομικής υγείας» μάλλον δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Αν πραγματικά θέλει να ξαναχτίσει εμπιστοσύνη, ας ξεκινήσει με πράξεις: ουσιαστική κρατική ενίσχυση, διαφάνεια, λογοδοσία, επενδύσεις στην πρόληψη και σοβαρή πολιτική προστασία. Όχι με τραπεζικούς λογαριασμούς «ελεημοσύνης».
---
Ο Άρης Νότης είναι δημοσιογράφος, συγγραφέας και εκδότης του ηλεκτρονικού περιοδικού ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΥΕΞΙΑ. Με εξειδίκευση στην υπνοθεραπεία και τον νευρογλωσσικό προγραμματισμό, προσεγγίζει θέματα προσωπικής ανάπτυξης, ενώ παράλληλα παρουσιάζει συνεντεύξεις και ποικίλη ύλη που εμπνέει και ενημερώνει. Για συνεντεύξεις, συνεργασία ή σχόλια: arionasorama@gmail.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου